Luieruitslag [oorzaak en tips om het te voorkomen]
Luiers zijn de eerste jaren van je kleintje onmisbaar. Gelukkig zijn die luiers tegenwoordig van goede kwaliteit, absorberen ze veel vocht op en zitten ze prima. Helaas kun je ondanks deze voordelen niet altijd een vervelende bijkomstigheid voorkomen: luieruitslag.
Wat is luieruitslag?
Heeft je kindje last van een schrale, rode huid (soms met vlekjes) op de billen, geslachtsdelen of de binnenkant van de bovenbenen? Dan is er sprake van luieruitslag. Deze uitslag ziet er niet altijd hetzelfde uit. Soms is er geen sprake van vlekjes, maar van open plekjes waaruit wat vocht kan komen. Die plekjes lijken meer op een soort schaafwondjes, waarbij zelfs wat bloed kan zitten. Daarbij kunnen er kleine blaasjes ontstaan op de billen en in de liezen. Je kunt je voorstellen dat deze uitslag voor je kind geen pretje is. Het kan jeuken, of zelfs pijnlijk zijn. Dat merk je wanneer je vooral bij het verwisselen van de luier. Je kindje kan gaan huilen wanneer je de huid probeert schoon te maken met een washandje of billendoekje. Ook met de luier om kan je kindje last hebben van jeuk of pijn. Hierdoor kan je kindje onrustig zijn.
Hoe ontstaat deze kwaal?
Luieruitslag wordt ook wel luierdermatitis genoemd. Dit vervelende kwaaltje komt gelukkig tegenwoordig een stuk minder voor dan vroeger, doordat de luiers flink verbeterd zijn. Toch is het voor vrijwel geen enkele baby een onbekende kwaal. Dat komt door al het vocht in de luier. Dat het vochtig is is logisch, wanneer je bedenkt dat de gemiddelde baby zo veertien keer per dag plast. Ook een paar keer per dag een poepluier is heel normaal. Het vocht van urine en ontlasting maken de huid van je baby week. Daarnaast bevat het ook nog eens irriterende stoffen. Zo zitten er in ontlasting de enzymen protease en lipase. Urine bevat ureum, dat door bacteriën in de luier omgezet wordt naar het enzym urease. Al deze enzymen zijn een aanslag op de huid. Daarbij ontstaat ook nog eens wrijving, van de luier die langs de billen en bovenbenen schuurt. Het gevolg: irritatie. Diarree kan de klachten nog erger maken. En ook het te lang dragen van een vieze luier verergert de symptomen.
Andere oorzaken van luieruitslag
Er zijn nog andere oorzaken van luieruitslag te benoemen. Sommige geneesmiddelen, zoals antibiotica, vergroten de kans op deze uitslag. Ook welbekend bij jonge ouders, maar nog niet officieel wetenschappelijk bewezen: het krijgen van tandjes. Kindjes lijken in deze periode bevattelijker voor luieruitslag en andere kwaaltjes. Het kan er mee te maken hebben dat door het krijgen van tandjes ook andere klachten kunnen ontstaan, zoals dunne ontlasting, die vervolgens de kans op luieruitslag weer vergroten. Een andere oorzaak van luieruitslag, waar vaak niet zo snel aan wordt gedacht, is spruw. Spruw is een soort schimmelinfectie, die ook zichtbaar zal zijn in het mondje van je kind. Zie je gele of witte vlekjes aan de binnenkant van het mondje? En bestaat de luieruitslag uit kleine rode vlekjes? Dan is er waarschijnlijk sprake van spruw en kan een bezoekje aan de huisarts wenselijk zijn. Hij of zij kan een schimmelwerend middeltje voorschrijven. Wanneer je borstvoeding geeft zal je zelf ook zo’n middeltje voorgeschreven krijgen, omdat je elkaar anders steeds opnieuw besmet.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Hoe voorkom je luieruitslag?
De beste manier om luieruitslag te voorkomen? Zorg dat de billen van je baby droog en schoon blijven. Regelmatig verschonen is belangrijk. Doe dit minimaal 8 keer per dag en maak tijdens het verschonen de billetjes goed schoon. Dit kan met lauw water of met lotiondoekjes. Let wel op bij geparfumeerde lotiondoekjes. Sommige kindjes zijn hier erg gevoelig voor, waardoor de babyhuid juist extra aangetast wordt door de doekjes. Verder kan het verstandig zijn om babyzalf te gebruiken. Zalfjes zoals Sudocrem kun je ook gebruiken wanneer er nog geen sprake is van uitslag. Door wat zalf op te smeren, zal urine minder snel inwerken op de huid. Ook handig om te doen: is het warm genoeg? Laat je kindje dan even zonder luier. De extra zuurstof zal er voor zorgen dat de irritatie snel afneemt. Dit is natuurlijk het makkelijkst in de zomer, wanneer je kindje lekker de tuin in kan. Er kunnen nu eenmaal ongelukjes gebeuren 🙂
Behandeling van uitslag
Ook wanneer er al sprake is van luieruitslag, is het goed om de luier af en toe uit te laten. Dit zal het genezingsproces versnellen. Ook smeren van zinkolie of zinkzalf kan de irritatie verminderen. Daarnaast heeft de zink een licht uitdrogend effect en kan het infecties tegengaan. Soms kan het helpen om te wisselen van luiermerk. De ene luier is de andere niet; sommige absorberen beter dan ander. Over het algemeen geldt hoe droger, hoe beter. Gebruik je altijd katoenen luiers? Dan kunnen achtergebleven zeepresten ook een oorzaak zijn van huidirritatie. Spoel de luiers na het wassen extra uit in water, met daarin per liter water een eetlepel azijn. Zo verwijder je de laatste zeepresten. Let er daarnaast op dat de katoenen luiers goed vast zitten. Katoen kan namelijk erg schuren tegen het babyhuidje, waardoor de kans op uitslag of infecties toeneemt.
Naar de huisarts?
In principe is het niet nodig om de huisarts te bezoeken wanneer er sprake is van luieruitslag. Meestal werken de bovengenoemde maatregelen afdoende. Is de huid na een week nog geïrriteerd? Dan is het meestal goed om de huisarts toch even mee te laten kijken, omdat er dan sprake kan zijn van luiereczeem. Luiereczeem is lastiger zelf te behandelen, doordat het hardnekkiger is dan luieruitslag. Een (hormoon)crème kan dan uitkomst bieden. Schakel daarnaast met de huisarts wanneer sprake is van rode plekken met schilferende randjes, of van kleine rode vlekjes met randje in de buurt van grotere plekken. Deze plekjes gaan soms vergezeld van kleine witte puistjes. Deze klachten kunnen horen bij een candida-infectie. Net als spruw wordt candida veroorzaakt door een schimmel. De huisarts zal daarom ook in dat geval meestal een schimmeldodend middel voorschrijven.
