Grooming – bescherm je kind op internet!
Weet je het nog van vroeger? Je ging naar buiten en je moeder riep je nog even na: ‘Niet met vreemde mannen meegaan!’ Er gingen altijd griezelverhalen rond over enge mannen met snoepjes. Ook tegenwoordig zullen er nog best griezels rondlopen. Er is alleen een extra dimensie bijgekomen: de online wereld, waar grooming een gevaar is. Hoe bescherm je je kind tegen de griezels op internet?
Wat is grooming?
Grooming is niets anders kan kinderlokken op internet. Het gaat om volwassenen die op het web in contact komen met kinderen en hun vertrouwen proberen te winnen. Als dat gelukt is, gaan ze verder. Ze proberen een ontmoeting in het echt te regelen, of vragen je kind om naaktfoto’s te sturen. Het moeilijkste van grooming is dat je niet kan zien wie er aan de andere kant van de chat zit. Is het echt een 14-jarige jongen waar jouw dochter van 13 mee chat? Of is het stiekem een oudere man, die zich alleen maar voordat als een puber? Het kan heel lastig zijn om te beoordelen wat er precies aan de hand is.
Wat kun je zelf doen?
Zitten jouw kinderen online? Zorg er dan voor dat je weet waar ze mee bezig zijn. Blijf daarbij alert dat niets is wat het lijkt. Zo kwam ik er laatst achter dat er bij het spelletje dat mijn zoon online speelt ook een chatfunctie zit. Toen heb ik een goed gesprek met hem gevoerd over dat chatten. Het is belangrijk dat je kinderen weten dat op internet niets is wat het lijkt. Het is makkelijk om je voor te doen als iemand anders.
Zo gaat de groomer te werk
Groomers gaan vaak op een zelfde manier te werk en het is goed om je kind uit te leggen hoe ze dat doen:
- De groomer doet zich voor als een leeftijdsgenoot, en begint met het plaatsen van een comment onder een afbeelding op de social media van je kind;
- Een eerste contact wordt gelegd. Vaak heeft de groomer eigen social media op basis van een valse identiteit, zodat het echt lijkt alsof het gaat om een leeftijdsgenoot van je kind. De groomer kan bijvoorbeeld wijzen op gemeenschappelijke online vrienden, waardoor er al snel vertrouwen ontstaat;
- De groomer geeft je kind online veel complimenten. Hij stuurt berichten, die in eerste instantie niet opvallend zullen zijn. Een groomer leeft zich in in de denkwereld van kinderen en jongeren;
Op een gegeven moment kan je groomer je kind overhalen om foto’s te sturen of te gaan chatten met de webcam aan. Daarbij houdt de groomer meestal de webcam uit (duidelijk signaal!);
Door het chatten en uitwisselen van (nep)foto’s, zal de groomer het vertrouwen van je kind proberen te winnen. Het kan zelfs zo ver gaan dat je kind verliefd wordt op de groomer. Natuurlijk zonder te weten dat die persoon zich als iemand anders voordoet; - Komt het zover dat je kind ontkleed achter de webcam zit, of naaktfoto’s heeft gestuurd aan de groomer? Dan heeft de groomer wat hij wil. Soms worden het beeldmateriaal vervolgens als chantagemateriaal gebruikt. De groomer kan bijvoorbeeld je kind dreigen dat hij het materiaal online zet wanneer je kind jou over de groomer wilt vertellen.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Hoe voorkom je grooming?
Denk nog eens terug aan vroeger: speelde je wel eens alleen op straat? Ja, toch? Je moeder kon je waarschuwen voor kinderlokkers, maar was er niet altijd om je te beschermen. Dit is ook het geval bij grooming: je kunt je kind waarschuwen voor de gevaren, maar je kunt niet altijd toezicht houden op zijn doen en laten op internet. Er zijn wel een aantal zaken die je kunt doen om de kans op grooming zo klein mogelijk te houden.
Maak je kind mediawijs
Je kunt doen alsof er geen enge mannen bestaan, maar daar leert je kind natuurlijk niets van. Beter is het om je kind al vanaf het moment dat het zelfstandig online kan, uit te leggen dat er ook mensen met kwade bedoelingen online zijn. Ook op school wordt hier aandacht aan besteed.
Let op de privacy-instellingen
Zit je kind op social media? Stel de privacy-instellingen dan zo in dat onbekenden geen bericht naar je kind kunnen sturen. Stel ook in dat alleen bekenden de berichten en foto’s van je kind kunnen bekijken. Krijgt je kind een vriendschapsverzoek van iemand die hij of zij niet persoonlijk kent? Leer je kind dan aan om controlevragen te stellen. Zegt de persoon met het vriendschapsverzoek dat hij op dezelfde middelbare school zit? Vraag dan bijvoorbeeld wie z’n leraar Frans is, of hoe duur de soep in de kantine is. Wanneer je kind dit al van jongs af aan doet, zal het een soort gewoonte worden. En zelfs wanneer hij of zij in de puberteit opeens besluit dat zulke vragen stellen niet ‘cool’ is, zal er in het achterhoofd de gedachte blijven hangen dat opletten belangrijk is.
Foto’s online – voor altijd?
Zet je iets online? Dan is het heel moeilijk om dit later weer helemaal offline te halen. Foto’s die je ooit deelde op sociale media kunnen bijvoorbeeld zelfs na verwijdering nog terugkomen in de Google-resultaten. Zorg ervoor dat je kind hiervan op de hoogte is. In de puberteit komt er misschien een moment dat het opeens toch wel heel leuk en spannend lijkt om een naaktfoto naar iemand te sturen. Het is belangrijk dat je kind dan weet dat het beter is om zo’n foto te versturen zonder dat het hoofd zichtbaar is. Zo wordt het minder makkelijk herkend en voorkom je dat het materiaal als chantagemiddel ingezet kan worden.
Google Alert
Handig controlemiddel: stel een Google Alert in op de naam van je kind. Dan krijg je een bericht wanneer de naam van je kind ergens op het internet verschijnt. Je kunt dan de website checken waarop de naam staat. Het instellen van zo’n alert kan via google.nl/alerts. Je hebt er wel een Google-account voor nodig.
Vertrouw je kind
Wil je dat je kind naar jou toekomt wanneer het in de problemen zit? Dan is het belangrijk dat jullie elkaar vertrouwen. Als je kind bij je komt, omdat er bijvoorbeeld naaktfoto’s van hem of haar verspreid zijn, kun je natuurlijk boos worden. Beter is het om blij te zijn met het vertrouwen dat je van je kind krijgt en vandaar uit te kijken hoe je hem of haar kan helpen. Grooming is sinds 2010 verboden, dus als je grooming vermoedt kun je naar de politie stappen voor hulp.
Wat je kind zelf kan doen
Oudere kinderen hebben de natuurlijke neiging om alles zelf uit te zoeken. Begrijpelijk, maar ook lastig. Vermoed je dat er problemen spelen, maar krijg je zelf niet duidelijk wat er aan de hand is? Wijs ze (ook voor preventie) op de website helpwanted.nl. Deze website is gericht op kinderen, jongeren en volwassenen die meer willen weten over grooming, of hulp daarin zoeken.