Berenklauw [zorg dat je kind het herkent!]
We kennen het allemaal wel uit onze jeugd: je bent lekker aan het buitenspelen, struint door het gras en krijgt opeens vreselijke jeuk. Tussen het gras blijken er brandnetels te staan. De jeuk kan lang aanhouden en dat is erg naar. Toch is de brandnetel lang niet de meest gevaarlijke plant die in ons land voorkomt. Berenklauw bijvoorbeeld kan nare brandwonden veroorzaken. Zorg er dus voor dat jij en je kind deze plant herkennen!
Wat is berenklauw
De berenklauw is een sterke plant met witte bloemen die op veel verschillende soorten terrein kan overleven. Bermen, dijken, graslanden en ruige terreinen zijn favoriet. Meest voorkomend is de Gewone berenklauw. Deze plant wordt zo’n 90 tot 150 centimeter groot en is te herkennen aan de bladeren. Deze zijn groot en hebben de vorm van een hand. Deze Gewone berenklauw kan huidirritatie veroorzaken, maar is vrij ongevaarlijk. Dit in tegenstelling tot grote broer Reuzenberenklauw. Deze plant doet zijn naam eer aan: de Reuzenberenklauw kan wel 4 meter hoog worden. Het grootste verschil met de Gewone berenklauw zijn de rode vlekken op de stengels. Daar kun je deze variant dus aan herkennen. Een derde variant komt nog niet zo heel lang voor in ons land: de Sosnowsky’s berenklauw kwam oorspronkelijk alleen voor in de voormalig Oostbloklanden, maar is overgewaaid naar onze regio. Deze plant wordt wel 5 meter hoog, maar lijkt verder erg op de Reuzenberenklauw.
Symptomen aanraking berenklauw
Ben jij of is je kind in aanraking gekomen met Gewone berenklauw? Op de plant zitten haartjes die jeuk en huidirritatie kunnen veroorzaken. Vooral wanneer de aangedane huid wordt blootgesteld aan zonlicht neemt die irritatie toe. In extreme gevallen kunnen er daardoor zelfs lichte brandblaren ontstaan. Het lastige is dat de symptomen meestal pas 24 uur na aanraking van de plant ontstaan. Hierdoor wordt de link met deze plant niet altijd gelegd. De Reuzenberenklauw kan voor nog vervelender symptomen zorgen. De haartjes die deze plant op de stengel heeft zijn zo stijf dat ze de huid kunnen verwonden. Daarbij breken die haartjes af, waarna er sap vrijkomt. In combinatie met zonlicht kan dit sap niet alleen jeuk, maar ook grote blaren, brandwonden en soms zelfs een bloedvergiftiging veroorzaken. Nog erger zijn de gevolgen wanneer de haartjes in de ogen komen. Dit kan namelijk zelfs leiden tot permanente blindheid.
Behandeling bij aanraking berenklauw
Om aanraking met berenklauw te behandelen, is het allerbelangrijkste dat jij en je kind de plant weten te herkennen. Wanneer je kind weet dat het met deze specifieke plant in aanraking is gekomen, kun je namelijk nog voordat de eerste symptomen optreden al actie ondernemen. Was de huid goed met zeep en lauw water. Dit kan het beste met stromend water, uit de kraan of onder de douche. Houd de aangedane huid daarna voor ongeveer een week uit de zon. Komt de huid toch in aanraking met zonlicht en ontstaan er blaren of brandwonden? Smeer deze dan in met brandwondenzalf en verbind ze om infecties te voorkomen. Genezing van de brandwonden kan wel een of twee weken duren. Gaan de blaren open? Dan kunnen er pijnlijke open wonden ontstaan en duurt herstel nog langer. Na herstel kunnen er grijze pigmentvlekken of littekens achterblijven. Om die reden is het dus echt heel belangrijk om de aangedane huid zoveel mogelijk te beschermen tegen zonlicht. Dit kan veel leed voorkomen!
Behandeling bij sap in ogen of mond
Het sap van de Reuzenberenklauw kan wanneer het in de ogen komt blindheid veroorzaken. Vermoed je dat er sap in de ogen is gekomen? Spoel de ogen dan eerst lang uit met water en ga daarna direct naar de huisarts. Let er bij kinderen op dat ze door over de aangedane plekken te wrijven het sap aan hun handen kunnen krijgen. Wanneer ze vervolgens in hun ogen wrijven of een vinger in de mond stoppen kan dit sap in ogen of mond terecht komen. Omdat het sap zo giftig is, kan dit tot zeer gevaarlijke situaties leiden. Ga direct naar de spoedeisende hulp wanneer je vermoedt dat je kind sap heeft binnengekregen.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Verschil fluitenkruid en berenklauw
Fluitenkruid dankt z’n naam aan het feit dat je van de holle stengels prachtig klinkende fluitjes kan maken. Helaas lijkt fluitenkruid nogal op berenklauw. Hierdoor kan je kind tijdens het spelen de vergissing maken om een stengel berenklauw te pakken in plaats van een stengel fluitenkruid. Zeker wanneer de stengel vervolgens ook nog in de mond wordt gestopt om op te blazen kan dit levensgevaarlijke situaties opleveren. Ook in dit geval geldt dat je dan direct naar de spoedeisende hulp moet gaan. Om dit soort situaties te voorkomen is het handig om je kind te leren wat het verschil is tussen berenklauw en fluitenkruid. Leg uit dat fluitenkruid dunnere stengels heeft en dat de witte bloemen iets fijner zijn. Ook een belangrijk verschil: fluitenkruid bloeit van april tot juni, berenklauw van juni tot uiterlijk oktober.
Schade door berenklauw voorkomen
Je kind leren berenklauw te herkennen is dus een belangrijke manier om dit leed te voorkomen. Er zijn nog een aantal stappen die je kunt ondernemen om de kans op aanraking met deze plant te voorkomen:
- Speelt je kind veel buiten en dan met name in bosjes of op ruig terrein? Zorg dan dat hij of zij kleding draagt die de armen, benen en hals bedekken. Zo is de kans op aanraking met berenklauw al een stuk kleiner;
- Zie je bij jou in de wijk berenklauw groeien? Meld dit dan bij de gemeente. De plantsoenendienst kan de plant dan verwijderen. Let met name op bermen bij speeltuinen en op begroeiing in het park. De gemeente hoort de groei van berenklauw in de gaten te houden, maar deze plant groeit zo snel dat het lastig is om het in de gaten te houden;
- Zie je berenklauw in de eigen tuin? Je kunt deze zelf verwijderen, maar zorg dan wel voor beschermende kleding. Een regenpak werkt het beste, in combinatie met handschoenen en een veiligheidsbril. Durf je het niet aan om de plant zelf te verwijderen? Schakel dan een hovenier in.
Praat mee op het forum
