6x belangrijk om te weten over het melkgebit
Wanneer komen de eerste tandjes door bij je baby? Met welke tandpasta kun je melktandjes het beste poetsen? En op welke leeftijd begint een kind met wisselen? Handige weetjes over het melkgebit van je kind!
1. De eerste tandjes
Je kindje is al een paar dagen huilerig. Het eet slecht en heeft soms opeens een knalrode wang. Dit zijn allemaal signalen van een tand die op doorbreken staat. Het moment waarop de tandjes doorbreken is bij ieder kind verschillend. Gemiddeld genomen breken de eerste tandjes door wanneer je kind tussen de 6 en 9 maanden oud is. In de meeste gevallen zijn het de onderste snijtanden die als eerste doorbreken. Het is echter niet uitzonderlijk dat andere tanden, bijvoorbeeld de onderste voortanden, eerst verschijnen. Heb je het idee dat er een tandje doorkomt, maar zie je nog niets? Voel dan eens voorzichtig aan het tandvlees bij je kind. De kans is groot dat je een harde bobbel voelt in het tandvlees. Dat is een signaal dat de tand op het punt van doorbreken staat. Naast bovengenoemd symptomen zal je kindje in deze periode waarschijnlijk ook meer kwijlen. Daarnaast bijt het op alles wat los en vast zit. Dit bijten verlicht de pijn een beetje. Je kunt je kleine helpen door de bobbel op het tandvlees af en toe voorzichtig te masseren met je vinger. Ook een bijtring kan helpen. Er zijn speciale bijtringen met een koelelementje. Stop de bijtring een uurtje in de vriezer en laat je kindje er vervolgens lekker op kauwen. De kou verdoofd de plek een beetje. Er zijn ook middeltjes verkrijgbaar bij apotheek en drogist, die ook zo’n verdovend effect hebben.
2. Zo belangrijk is poetsen!
Het is best makkelijk om te denken: ‘Ach, het zijn maar melktandjes. Poetsen is niet zo belangrijk, want die tandjes worden toch nog allemaal gewisseld’. Die gedachte blijkt alleen niet te kloppen! Gaatjes in melktanden kunnen ook invloed hebben op de kwaliteit van de permanente tanden. Begin daarom met poetsen zodra het eerste melktandje is doorgebroken. Gebruik hiervoor tandpasta en tandenborstel die bij de leeftijd van je kind past. Tandpasta bevat namelijk fluoride. Fluoride is belangrijk voor de tanden, maar de hoeveelheid moet aangepast worden op de leeftijd. Er zijn speciale peuter- en kindertandpasta’s, waarvan je zeker weet dat ze de juiste hoeveelheid bevatten. Totdat je kindje twee jaar is, is één keer per dag poetsen voldoende. Doe dit bij voorkeur ’s avonds, zodat de tandjes de hele nacht schoon zijn. Vanaf de leeftijd van twee jaar, is het belangrijk om twee keer per dag te poetsen. Help je kind hierbij. Je poetst het makkelijkste wanneer je achter je kind gaat staan, terwijl je met een hand zijn achterhoofd ondersteunt. Belangrijk weetje: als je kind zelf de tanden poetst, is het van groot belang dat jij minimaal één keer per dag napoetst. Doe dit minimaal totdat je kind 10 jaar is!
3. De eerste keer naar de tandarts
Tandartsen raden aan om je kind al vanaf jonge leeftijd mee te nemen met je halfjaarlijkse controle. De eerste jaren hoeft je kindje zelf nog niet in de stoel te liggen, maar kan hij of zij toekijken bij jouw eigen controle. Zo went je kindje er vast een beetje aan. De meeste tandartsen laten kinderen vanaf een jaar of 3 even in de stoel liggen, maar echt controleren gebeurt dan nog niet. Dit komt pas vanaf het moment waarop je kind ongeveer 4 jaar oud is. Dan wordt er onder meer bekeken of de melktanden allemaal al zijn doorgekomen. Ook wordt gecontroleerd op tandplak en indien nodig krijg je poetsadvies mee. Door hier op tijd mee aan de slag te gaan voorkom je problemen met het gebit.
4. Beperk de dagelijkse eetmomenten
Misschien herken je het wel: je vindt het belangrijk dat je kindje voldoende drinkt. Resultaat is dat je kindje de hele dag rondloopt met een flesje of tuitbeker met diksap of ranja. Heel prettig natuurlijk, dat je kindje voldoende drinkt. Maar al die drinkmomenten (vol met suiker!) zijn ontzettend slecht voor het gebit. Zorg er daarom voor dat het aantal drink- en eetmomenten maximaal 5 tot 7 per dag is. Geef ook ’s nachts geen tuitbeker of fles met zoete drank mee in bed! Wil je je kind toch iets geven? Geef dan water. De enige uitzondering op dat maximale aantal eet- en drinkmomenten geldt wanneer je borstvoeding geeft. Borstvoeding heeft geen schadelijke invloed op de melktanden. Je kunt dit dus gewoon doen volgens je normale schema, ook als dit betekent dat het maximale aantal drink- en eetmomenten wordt overschreden.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
5. Duim en speen niet slecht voor melkgebit
Er wordt nog wel eens geroepen dat een duim of speen heel slecht is voor het gebit. Ze hebben echter beide geen slechte invloed op het melkgebit. Waar het wel invloed op kan hebben is het blijvende gebit. Door de duim of speen kan scheefstand ontstaan. Dat wil je natuurlijk het liefst voorkomen. Daarom raden tandartsen aan om je kindje dit gedrag af te leren voordat het twee jaar is. Lukt dit niet, dan in ieder geval voordat hij of zij vier jaar is. Als ouder van een duimzuigend kind heb je dan pech; duimzuigen is meestal lastiger af te leren dan het zuigen op een speen. Een speen kun je nu eenmaal makkelijk weggooien en dat lukt met een duim niet ? Er zijn speciale middeltjes verkrijgbaar die je op de duim kunt smeren, waardoor de duim een vieze smaak krijgt. Dit werkt helaas lang niet altijd.
6. Wanneer begint je kind met wisselen?
Net als voor het doorkomen van de eerste tandjes, geldt voor het wisselen van de melktandjes dat het moment waarop dit gebeurt bij ieder kind verschillend is. Gemiddeld begint dit wisselen vanaf een leeftijd van ongeveer zes jaar, maar er zijn ook kindjes van vier en vijf die al tandjes missen. Het wisselen kan doorgaan tot je kind een jaar of vijftien is. Meestal zijn de melkkiezen als laatste aan de beurt. Opvallend: soms breken er al voordat je kind gaat wisselen permanente kiezen door. Omdat deze kiezen achterin de mond zitten, valt dit vaak niet echt op. Dat doorbreken maakt poetsen echter nog belangrijker, want dit zijn permanente kiezen die een leven lang mee moeten! Breekt er een eerste puntje van de kies door het tandvlees? Zorg er dan voor dat dat puntje direct goed meegepoetst gaat worden. Dit kan voor je kind wat pijnlijk zijn, waardoor hij of zij zelf de neiging heeft om de plek over te slaan. Als ouder kun je het plekje dan voorzichtig meenemen tijdens het napoetsen.
Praat mee op het forum
