Petra Zwanger worden 25 Sep 2016

Zwanger worden [4 belangrijke feiten en fabels]

Je hebt besloten dat je zwanger wilt worden. Het enige dat je nu nog hoeft te doen is ervoor zorgen dat je dat daadwerkelijk wordt. Hoe dat allemaal werkt met die bloemetjes en bijtjes weet je ondertussen wel. Toch zijn er heel wat geruchten over zwanger worden waarbij het lastig kan zijn om te beoordelen of ze waar zijn of niet. Hieronder zetten we 4 belangrijke stellingen op een rij. Weet jij welke kloppen en welke niet?

Stelling 1: Je kunt niet zwanger worden tijdens je menstruatie

Een gemiddelde menstruatiecyclus duurt 28 dagen. Na de eisprong ben je ongeveer 48 uur vruchtbaar. In deze periode is de kans op een zwangerschap het grootst. Wanneer het eitje niet bevrucht raakt, wordt deze samen met het baarmoederslijmvlies uitgestoten: de menstruatie. Het lijkt dan ook logisch om te denken dat je tijdens die menstruatie niet zwanger kunt worden. Immers, het eitje wordt afgestoten en kan dus niet meer bevrucht worden. Er zijn echter situaties te bedenken waarin je tijdens de menstruatie wel degelijk zwanger kunt raken:

Je hebt een onregelmatige cyclus. Soms zitten er bijvoorbeeld wel 35 dagen tussen twee menstruaties, terwijl het een andere keer maar 20 dagen is. In zo’n geval is het heel moeilijk om in te schatten wanneer je vruchtbaar bent en kan het zomaar zo zijn dat je tijdens je menstruatie juist vruchtbaar bent door een nieuwe eisprong.
Je hebt een heel korte cyclus. Ook hierbij geldt dat er hierdoor al een nieuwe eisprong kan plaatsvinden, terwijl je nog menstrueert. Dat nieuwe eitje kan op dat moment bevrucht worden, waardoor je dus zwanger kunt worden.
Je hebt een lange menstruatie. Sommige vrouwen vloeien maar 3 dagen, andere wel 9. Bij een langdurige menstruatie kan het zijn dat er alweer een nieuwe eisprong plaatsvindt, terwijl je nog last hebt van een bloeding. Ook dan kun je dus zwanger raken.

Kort gezegd kunnen we stellen dat de kans dat je zwanger raakt tijdens je menstruatie klein is, maar niet onmogelijk. Deze stelling is dus een fabeltje! Handig om te weten, ook wanneer je juist niet zwanger wilt raken. Denken dat je veilig onveilig kunt vrijen als je ongesteld bent, is dus niet zo slim!

Stelling 2: het is niet goed om direct na stoppen pil zwanger te worden

Er wordt vaak beweerd dat het goed is om je lichaam even te laten ‘ontpillen’ als je gestopt bent met de anticonceptiepil. Soms wordt aangeraden om eerst de eerste normale menstruatie af te wachten, voordat je probeert zwanger te worden. Toch is dit niet echt nodig en is deze stelling een fabeltje. Je kunt prima gezond zwanger raken als je nog geen natuurlijke bloeding hebt gehad. De hormonen uit de pil blijven namelijk maar een paar dagen in je lichaam. Zo gauw je stopt verdwijnen deze dus snel en heb je ook direct kans op een zwangerschap. Het kan echter wel even duren voordat je lichaam het normale ritme weer heeft opgepakt. Door de pil (en meeste andere hormonale voorbehoedsmiddelen) wordt de eisprong namelijk onderdrukt. Wanneer je stopt moet je lichaam dat proces weer op gang zien te krijgen. Pas wanneer er weer sprake is van een eisprong, kun je zwanger worden.

Overigens kan het wel praktisch zijn om een eerste natuurlijke menstruatie af te wachten, voordat je probeert zwanger te worden. De lengte van een zwangerschap wordt namelijk berekend aan de hand van de eerste dag van je laatste menstruatie. Wanneer je nog niet ongesteld bent geweest is het dus lastig om deze dag vast te stellen. Overigens is dit geen groot probleem: met behulp van een echo zal een verloskundige ook prima in staat zijn om een uitgerekende datum vast te stellen. Als je echter geen geduld hebt om die eerste echo af te wachten is dat ‘ontpillen’ dus wel aan te raden.

Stelling 3: je vruchtbare dagen zijn niet exact vast te stellen

Heb jij een zeer regelmatige cyclus? Dan is het helemaal niet moeilijk om je vruchtbare dagen vast te stellen. Hoe je die berekent lees je hier. In dit geval is deze stelling dus geen fabel. Helaas is het een stuk lastiger als je een onregelmatige cyclus hebt. Er zijn een aantal zaken waar je op kunt letten om toch die vruchtbare dagen vast te stellen:

Let op je lichaamstemperatuur; die ligt tijdens je vruchtbare iets hoger dan tijdens de rest van je cyclus;
Let op vaginale afscheiding. Tijdens vruchtbare dagen is dit slijm anders van kleur en textuur dan tijdens andere dagen;
Met behulp van twee vingers kun je je baarmoedermond voelen. Tijdens de vruchtbare periode kantelt die iets, waardoor het anders aanvoelt dan op andere dagen;
Nog een signaal; meer zin in seks! Onder invloed van hormonen is je seks drive tijdens de vruchtbaarste dagen in de cyclus groter dan in de rest van de periode.

Bovenstaande signalen goed kunnen herkennen vergt wel wat oefening. Om verschillen in temperatuur goed te kunnen plaatsen, zal je bijvoorbeeld wel een maand of twee dagelijks je temperatuur op moeten meten. Wil je nu gelijk weten of je in je vruchtbare dagen zit? Dan biedt een ovulatietest uitkomst. Deze is ook erg handig wanneer je cyclus onregelmatig is.

Stelling 4: Het is niet normaal dat je na vijf maanden nog niet zwanger bent

Als je eenmaal besloten hebt dat je graag een kindje wilt, wil je natuurlijk het liefst zo snel mogelijk zwanger raken. Dat wil echter niet zeggen dat die wens altijd uitkomt. Het is niet ongewoon dat het maanden duurt voordat je zwanger raakt. Uit onderzoek blijkt dat vijf op de zes vrouwen binnen een jaar zwanger wordt. Wanneer het bij jou even duurt hoef je je dus niet direct zorgen te maken. Lukt het zwanger worden na een jaar nog niet? Dan kun je naar de huisarts gaan voor aanvullend onderzoek. Er zijn tal van oorzaken waardoor zwanger worden lastig kan zijn:

soa’s zoals chlamydia beïnvloeden je vruchtbaarheid. Daarom is het van groot belang dat je snel actie onderneemt wanneer je vermoedt dat je een soa hebt;
de leeftijd van zowel de man als de vrouw kunnen invloed hebben op de vruchtbaarheid;
een onregelmatige cyclus kan ook zorgen voor problemen. Het is dan lastig om vast te stellen wanneer je als vrouw het meest vruchtbaar bent. Een ovulatietest kan uitkomst bieden, maar buiten dat zit er niets anders op dan maar gewoon veel te vrijen!
obesitas kan een negatieve invloed hebben op de vruchtbaarheid, zowel bij mannen als bij vrouwen;
bij PCOS maak je als vrouw teveel mannelijke hormonen aan. Hierdoor neemt de kans op cysten op de eierstokken toe, waardoor de eisprong niet altijd goed verloopt. Zwanger worden wordt hierdoor dus lastiger. Ook de ziekte endometriose kan invloed hebben op de vruchtbaarheid van de vrouw. Hierbij verspreiden stukjes baarmoederslijmvlies zich over de eierstokken en eileiders, waar ze ontstekingen kunnen veroorzaken. Hierdoor kunnen de eileiders dichtslibben, waardoor eitjes niet meer in de baarmoeder kunnen komen. In zulke gevallen is een operatie vaak noodzakelijk.

Aan de hand van bloedonderzoek, lichamelijk onderzoek (bijvoorbeeld via een echo) en onderzoek van het sperma kan bekeken worden wat de oorzaak is van vruchtbaarheidsproblemen. In sommige gevallen is een ingreep noodzakelijk, of lukt zwanger worden alleen via bijvoorbeeld ivf. En helaas zijn er ook stellen waarbij het helemaal niet lukt om zwanger te worden. Bij 1 op de 10 wordt nooit de oorzaak van de onvruchtbaarheid vastgesteld, waardoor het vinden van een oplossing erg moeilijk is.