Vaccinaties voor baby en kind [waarom inenten?]
Er zijn heel wat gevaarlijke ziektes die je kind kan krijgen. Sommige zijn zelfs levensbedreigend. Om die reden worden baby’s en kinderen vaak gevaccineerd. Inenten is niet verplicht, maar zorgt er wel voor dat je kind minder kans loopt op een aantal gevaarlijke ziektes.
Waarom vaccineren?
Momenteel zijn er 12 ernstige ziektes die de overheid wil bestrijden door middel van inentingen. Sommige van deze ziekten komen vrijwel niet meer voor in Nederland. Denk dan bijvoorbeeld aan de mazelen. Er zijn ook ziekten die nog wel voorkomen, maar die zo ernstig kunnen verlopen, dat het rijk graag wil dat deze ziekten zoveel mogelijk worden voorkomen. Het gaat dan bijvoorbeeld om kinkhoest en pneumokokken. Vooral voor baby’s zijn deze ziektes erg gevaarlijk.
Hoe beschermt vaccinatie?
Om een bepaalde ziekte zoveel mogelijk uit te bannen, is het belangrijk dat zo veel mogelijk kinderen zijn ingeënt tegen die ziekte. Het zou natuurlijk ideaal zijn wanneer 100% van de kinderen ingeënt wordt, want dan is de bescherming het grootste. Er zijn alleen altijd kinderen die om de een of andere reden niet worden ingeënt. Zo zijn sommige kinderen te zwak om een inenting te kunnen ondergaan. Ook zijn er ouders die er voor kiezen om hun kind niet te laten inenten, bijvoorbeeld vanwege hun geloof. Door al deze oorzaken ligt de dekkingsgraad, dus het percentage dat is ingeënt, altijd lager dan 100%. Dit is in de meeste gevallen niet zo erg. Wordt de dekkingsgraad echter te laag, dan kan een bepaalde ziekte weer vaker gaan voorkomen. Besmetting wordt makkelijker, wanneer er meer kinderen niet zijn ingeënt. Er is dan geen groepsimmuniteit meer.
Vaker prikken noodzakelijk
Vaccins bestaan vaak uit kleine delen van bacteriën of virussen die een bepaalde ziekte kunnen veroorzaken. Soms gaat het om inactieve deeltjes, soms om actieve. De vaccinatie zorgt voor een reactie van je lichaam. Je lichaam merkt de indringers op en gaat antistoffen aanmaken. Doordat de hoeveelheid ziekteverwekkers zo klein is, is de kans om echt ziek te worden erg klein. En doordat je lichaam antistoffen aanmaakt, ben je een volgende keer dat je in aanraking komt met het virus in de meeste gevallen immuun. Je wordt dan dus niet ziek. In sommige gevallen werkt zo’n vaccinatie je leven lang. In andere gevallen neemt de werking langzaam af en kan het zijn dat je later in je leven opnieuw gevaccineerd moet worden. Een keer prikken is ook niet altijd voldoende. Sommige prikjes (zoals DKTP) krijgt je kind een aantal keer, zodat het lichaam de kans krijgt om antistoffen op te bouwen.
Vaccinatieschema baby en kind
Voor de vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma is een vast schema. Dat ziet er als volgt uit:
Bijwerkingen van vaccinaties
Vaccinaties kunnen bijwerkingen hebben. Deze ontstaan meestal doordat het lichaam in actie komt om de ziekteverwekkers te lijf te gaan. Hierdoor kan je kindje last krijgen van een aantal symptomen.
Koorts en koortsstuipen
Jonge kinderen zijn gevoelig voor koorts. Ook na een inenting kunnen ze last krijgen van koorts of een koortsstuip. Je kind raakt dan verkrampt door de koorts. Voor jou als ouder is dat natuurlijk heel naar om te zien. Toch is koorts of een koortsstuip niet direct gevaarlijk, maar een natuurlijke reactie van het lichaam. Heeft je kind een koortsstuip gehad? Dan wil dat ook niet zeggen dat het na een volgende inenting eenzelfde reactie zal hebben.
Rode zwelling
Meestal zie je van de injectie na de vaccinatie weinig meer terug. Het kan echter gebeuren dat de vaccinatieplek rood wordt en gaat opzwellen. Heel soms kan zelfs de hele bovenarm of – been rood en dik worden. De zwelling kan een aantal dagen duren, maar gaat vanzelf weer over.
Huilen en hangerig zijn
Zo’n prikje doet even pijn en daardoor gaan kinderen, vaak uit schrik, regelmatig huilen bij de inenting. Deze pijn duurt gelukkig maar kort. Toch kan je kindje ook in de dagen na de inenting moe, huilerig en hangerig zijn. Dit wordt veroorzaakt door de reactie van het lichaam op de ingespoten ziekteverwekkers. Hoewel het gaat om een kleine hoeveelheid, kost het energie om antistoffen aan te maken. Hierdoor kan je kindje een aantal dagen minder goed in z’n vel zitten.
Allergische reactie
In zeldzame gevallen kan een allergische reactie optreden na een vaccinatie. Deze ontstaat meestal doordat er in vaccinaties restjes antibiotica kunnen zitten. Die antibiotica kan dan een allergische reactie veroorzaken. Hierdoor kunnen jeuk en een rode huid ontstaan. Ernstiger allergische reacties, zoals een anafylactische reactie, zijn in Nederland gelukkig voor zover bekend nog nooit voorgekomen.
Doen tegen de symptomen
Wil je de symptomen na de inenting wat verlichten? Dan zijn er een aantal dingen die je kunt doen:
• Knuffelen helpt! Geef je kindje wat extra aandacht. Lichaamscontact zorgt voor afleiding en vermindering van de klachten;
• Door de injectie kunnen de spieren in arm of been wat strak zijn. Heeft je baby een vaccinatie in het bovenbeentje gekregen? Dan kan fietsen, dus bewegen met de beentjes, helpen. Houd de voetjes tegen je handen en beweeg de beentjes om de buurt naar boven en weer naar beneden;
• Is de plek van de inenting rood en gezwollen? Dan kan koelen helpen. Leg een koud doekje op de plek. Let op; een natte doek is voldoende. Ga niet koelen met ijs, want dit kan bevriezing veroorzaken!
• Lijkt je kindje veel pijn te hebben? Dan kun je ook een paracetamol(zetpil) toedienen. Lees voor gebruik de bijsluiter!
Autisme door vaccinatie?
Er zijn ouders die hun kind niet laten vaccineren, omdat zij bang zijn voor het ontstaan van ernstige aandoeningen. Zo wordt er wel eens beweerd dat inentingen autisme kunnen veroorzaken. Dit verband is echter nooit wetenschappelijk aangetoond. Omdat het natuurlijk van groot belang is dat vaccinaties veilig zijn, worden deze altijd uitgebreid onderzocht voordat ze gegeven worden. En ook alle vaccins die al in het Rijksvaccinatieprogramma zitten worden nog regelmatig onder de loep genomen. Dit gebeurt zowel nationaal, als internationaal.