Slaaptekort bij jonge ouders [uitgeput en chagrijnig]
Tja, het hoort erbij en daarom denk je al snel dat je er niet over mag zeuren: slaaptekort als jonge ouder. Toch kan dat slaaptekort heel ingrijpend zijn en leiden tot allerlei problemen. En vaak is ‘niet zeuren, gewoon doorgaan’ niet de juiste manier om er mee om te gaan.
Uitgeput door slaapgebrek
Het krijgen van een baby is ingrijpen, op allerlei gebieden. Ook op het gebied van slaap. Weet je dat een moeder in de eerste drie maanden na de bevalling gemiddeld één uur minder slaapt dan voor de zwangerschap? Tenminste, dat blijkt uit onderzoek onder zo’n 5000 ouders in Duitsland. Ander onderzoek wees al uit dat een moeder twee maanden na de geboorte van haar kind ongeveer 6,5 uur slaapt per nacht. Opvallend: op vaders slaap heeft de geboorte veel minder invloed. Gemiddeld gaan zij er na de komst van hun kind slechts 13 minuten per nacht op achteruit. Dit komt onder meer doordat veel vrouwen na de geboorte borstvoeding geven en daardoor dus ’s nachts regelmatig wakker worden om te voeden.
Slapeloze nachten door je dreumes
Weet je wat nog wel het ergste is? Bij slaapgebrek door een baby wordt vaak gezegd: ‘Ach, dit duurt maar even. Binnenkort slaapt ‘ie door.’ Laat nou uit ander onderzoek blijken dat die periode van slaaptekort wel zes jaar kan duren! Waarbij de onderzoekers ook nog aangeven dat die periode misschien nog wel langer is, maar dat ze daarvan nog geen resultaten hebben. Kleine kindjes worden groot, maar kunnen ook als ze ouder worden nog flink spoken ’s nachts. Een doorbrekende kies, een nachtmerrie, of het idee dat het om 5.00 ’s ochtends al tijd is om op te staan: je kind kan je nachtenlang bezighouden! Met als resultaat dat mama, wanneer het kind zes jaar oud is, toch nog gemiddeld 25 minuten per nacht korter slaapt dan voor de zwangerschap. Dit betekent dus dat moeders minimaal zes jaar lang niet dat gewenste gemiddelde van acht uur slaap per nacht haalt! Dat kan best grote gevolgen hebben.
Gevolgen slaapgebrek korte en lange termijn
Dit wil je als jonge ouder vast niet weten: hoe korter je slaapt, hoe korter je leeft. Dat is tenminste wat slaapexpert Mathew Walker zegt. Slaaptekort verhoogt de kans op bijvoorbeeld obesitas, diabetes, alzheimer, kanker en depressie. Als je al niet wakker werd gehouden door je kind, zou je door die gedachte toch ook spontaan niet meer kunnen slapen? Er zijn ook gevolgen van slaapgebrek die je al op korte termijn merkt. Zo kan je gaan merken dat je naar de supermarkt gaat om boodschappen te doen en dan in de supermarkt compleet vergeten bent wat je ook weer moest halen. Het kortetermijngeheugen wordt door slaaptekort flink aangetast. Het vervelende is dat mensen die weinig slapen door dat slaapgebrek zelf niet door hebben dat ze minder scherp zijn. Je zelfkennis gaat er dus ook flink op achteruit. Ook kan het zijn dat je het slaaptekort eerst niet opmerkt, omdat je in eerste instantie overleeft op adrenaline. Pas wanneer de hoeveelheid adrenaline minder wordt, komt de klap.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Beste stuurlui aan wal
Wat lastig is, is dat je vaak heel goed weet wat je moet doen om je kindje rustig te laten slapen. Op tijd een fles, ’s avonds niet te veel laten eten, ’s nachts even laten huilen, of in ieder geval zorgen dat er ’s nachts geen groot licht aangaat. Helaas zijn zulke zaken met een niet-vermoeid brein prima af te handelen. Wanneer vermoeidheid de overhand neemt wordt dit echter een stuk lastiger. Opeens lijkt het heel logisch om, wanneer je kindje weer huilt, stampvoetend door het huis te lopen en te roepen dat je ook wel een keer wil slapen. Resultaat: kindje nog harder aan het huilen, partner verbaasd of boos en het hele huis op stelten. Eén troost is dat je echt niet de enige ouder bent die soms van vermoeidheid niet meer weet wat te doen. Je hoeft je hier dus echt niet voor te schamen!
Tips om slaapgebrek te voorkomen
Om ervoor te zorgen dat slaapgebrek je niet klein krijgt, is het belangrijk om op tijd actie te ondernemen. Doe dat dus niet pas op het moment dat je al overmand bent door slaaptekort, want helder nadenken over oplossingen zit er dan niet echt meer in. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om potentieel (langdurig) slaaptekort zoveel mogelijk tegen te gaan.
Schakel op tijd hulp in
Natuurlijk wil je als kersverse moeder het liefst alles zelf doen. Al die kostbare momenten met je kindje wil je toch niet missen? Toch kan het echt geen kwaad om zo’n moment af en toe over te slaan. Laat je partner eens jullie kindje ’s nachts de fles geven, in plaats van dat jij eruit moet. Ook bij borstvoeding kan dit prima; kolf dan wat vroeger, of zorg voor een voorraadje, zodat je partner de melk alleen even hoeft op te warmen. Ook wanneer je denkt dat dit niet helpt, omdat je van al dat gerommel ’s nachts toch wakker wordt, is dit een aanrader om toch te proberen. Wanneer je maar moe genoeg bent slaap je overal doorheen!
Doe tussendoor een power nap
Ligt je kleine overdag in bed? Grijp je kans! Nee, ga niet stofzuigen, afwassen of dweilen, maar sluit ook zelf je ogen even. Een power nap, van een minuut of 15, kan wonderen doen. Ben je bang dat je te lang slaapt? Grappig idee: ga op een stoel hangen en houdt een sleutelbos in je hand. Zo gauw je in slaap valt en ontspant zal je de sleutels op de grond laten vallen. Van het lawaai wordt je weer wakker! Overigens is het bij echt veel slaaptekort helemaal niet erg om langer te slapen. Kies dan voor een lengte van maximaal 2 uur. In deze periode ga je door de hele slaapcyclus heen, waardoor je je als je wakker wordt hopelijk weer wat energieker voelt!
Praat mee op het forum
