Heeft je kind chronische verstopping? Zo los je het op!
Chronische verstopping kan een lastige aandoening zijn, die moeilijk te behandelen lijkt. Toch zijn er best wat dingen die je kunt doen om deze klacht bij je kindje te verminderen.
Van kwaad tot erger
Verstopping kan af en toe voorkomen, en is op zich een onschuldige kwaal. Je kind kan echter in een vicieuze cirkel terecht komen van buikpijn, verstopping, slecht eten en nog meer verstopping. Ernstige verstopping kan vastgesteld worden met behulp van een röntgenfoto. Als er al langere tijd sprake is van een moeilijke stoelgang, zullen op de foto plekken in de darmen te zien zijn waarin de ontlasting zich heeft opgehoopt. Heeft je kindje vaak buikpijn en is er sprake van harde ontlasting? Dat zijn tekenen van verstopping. Maar ook hele waterige poep kan een teken zijn dat het niet goed zit. De dikke darm kan dan geblokkeerd zijn door harde ontlasting, waardoor alleen waterige poep er nog langs kan.
Oorzaken van verstopping
Baby’s poepen gemiddeld vier keer per dag. Peuters twee keer, al zijn er ook perfect gezonde peuters die maar een paar keer week hoeven. Harde, pijnlijke of grote hoeveelheden ontlasting tegelijkertijd zijn tekenen van verstopping. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 1 op de 3 kinderen hier soms even last van heeft. Eén op de 20 kinderen heeft last van chronische verstopping, die een paar weken of nog langer duurt. Dit kan veroorzaakt worden door bepaalde aandoeningen, zoals coeliakie of loodvergiftiging. In de meeste gevallen is er echter sprake van klachten die vroeg in de kindertijd ontstaan, waarna een neerwaartse spiraal van darmproblemen volgt. Het is niet altijd duidelijk waardoor de klachten beginnen. Uit al wat ouder onderzoek kwam naar voren dat koemelk intolerantie in 70 procent van de gevallen de oorzaak zou zijn. Melkproducten vermijden zou deze kinderen dus kunnen helpen.
Andere oorzaken
Er zijn ook minder vaak voorkomende oorzaken van verstopping. In een wetenschappelijk tijdschrift werd ooit het geval van een 3-jarig jongetje besproken. Hij had op tv een reclame gezien waarin de toiletpot veranderde in een monster. Daardoor werd de jongen doodsbang voor de wc en heeft hij daarna dagenlang niet gepoept. Verstopping kan ook worden veroorzaakt door andere stressvolle gebeurtenissen, zoals de geboorte van een broertje of zusje, of ruzie tussen de ouders.
Gebrek aan vezels
Sommige wetenschappers denken dat spijsverteringsproblemen ontstaat door het eten van te weinig vezels en het drinken van te weinig water. Interessant genoeg blijkt het veranderen van het voedingspatroon van je kind niet het effect te hebben dat je misschien verwacht. Vezelrijke voeding zoals pruimen en rozijnen kunnen zeker helpen bij tijdelijke verstopping, maar bij chronische klachten helpen ze niet. Wanneer poepen heel erg pijnlijk wordt, merk je dit vaak aan de drukke bewegingen van je kind. Hij wiegt heen en weer, knijpt de spieren van z’n benen samen en neemt vreemde houdingen aan. Als ouder denk je dan misschien dat je kind dit doet om het wc-bezoek uit te kunnen stellen. Er is echter een andere reden: de bewegingen zorgen ervoor dat de sluitspieren aangespannen blijven. En dan lukt poepen inderdaad niet. Uiteindelijk heeft dit als resultaat dat de dikke darm uitrekt en niet meer de normale grootte kan aannemen. De spieren in de darmwand verzakken hierdoor en de dikke darm kan de ontlasting niet meer voortduwen.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Oplossing voor constipatie
Voordat het trainen van toiletbezoek een succes kan worden, zal je je kind eerst moeten helpen om die vergrootte dikke darm leeg te krijgen. Dit gaat in twee stappen. Let er wel op dat dit stappenplan alleen geschikt is voor kinderen die al wekenlang last hebben van verstopping. Bij kortdurende verstopping heeft vezelrijke voeding meestal wel het gewenste effect.
Stap 1: vrijmaken van de dikke darm
Het doel van deze stap is om langzamerhand af te komen van de harde ontlasting die zich heeft opgestapeld in de dikke darm. Helaas kan dit proces wel twee maanden duren. Gedurende deze periode zijn intensieve laxeermiddelen noodzakelijk om resultaat te krijgen. Halve maatregelen helpen niet. Uit onderzoek blijkt dat alleen vezels toevoegen en water drinken niet voldoende helpt. Het komt nogal eens voor dat artsen niet lang genoeg laxeermiddelen voorschrijven, waardoor het probleem uiteindelijk niet volledig wordt opgelost. In uitzonderlijke gevallen is een endoscopie noodzakelijk. Daarbij wordt met behulp van een zachte buis de ontlasting uit de darmen verwijderd. Dit gebeurt onder verdoving, dus je kind merkt hier niets van.
Stap 2: terug naar normaal
Door de behandeling in stap 1 kan de dikke darm van je kind weer de normale vorm en grootte krijgen. Vaak wordt er daarom na het schoonmaken van de darmen nog een periode licht lactatiemedicatie voorgeschreven. Het lijkt erop dat veel kinderen nog wel jarenlang medicatie nodig hebben om echt over het probleem heen te groeien en te herstellen van alle klachten. Een lange adem is dus noodzakelijk. Maar uiteindelijk krijg je daar wel veel voor terug. Denk je eens in dat je zelf dagelijks buikpijn hebt en niet naar de wc kan. Je kind zal veel beter in z’n vel zitten na een goede behandeling tegen deze klachten.
Chronisch of niet?
Verstopping kan een lastige kwaal zijn om te behandelen. Daarom geldt: beter voorkomen dan genezen. Let daarom van jongs af aan goed op de voeding van je kind. Vezelrijke voeding en voldoende drinken kan veel leed voorkomen. Maar ja, je hebt niet alles in de hand. Als je kind opeens een vreselijke wc-angst ontwikkelt, kun je als ouders machteloos staan. Dan zit er maar één ding op: trek op tijd aan de bel. Heeft je kind langer dan een paar dagen last van verstopping? Dan kan het raadzaam zijn om te overleggen met de huisarts. Let er daarnaast op dat je van wc-bezoek geen ‘moetje’ maakt. Wil je kind nog niet zindelijk worden? Maak er dan geen machtsstrijd van, want die druk zal niet helpen. Wanneer je kind klaagt over buikpijn, heb je misschien ook de neiging om boos te worden en te zeggen dat hij dan ook eerder naar de wc moet gaan. Maar als er sprake is van chronische verstopping zal zelfs frequent toiletbezoek en persen op de wc niet helpen tegen die buikpijn. Er zijn dan echt andere acties nodig!
