Petra
Petra Bevalling 20 Sep 2011

Wat is een Keizersnede?

Soms loopt het einde van je zwangerschap niet helemaal naar verwachting. Een natuurlijke bevalling zit er niet meer in en de gynaecoloog of verloskundige heeft besloten over te gaan tot een keizersnede. Een keizersnede is een operatie waarbij het kind via de buikwand ter wereld komt. De operatie duurt ongeveer 45 minuten, soms langer, soms korter. De baby wordt meestal binnen een kwartier na het begin van de operatie geboren.

Wanneer een Keizersnede?
Voor een keizersnede wordt niet zomaar gekozen, het is een operatie die complicaties met zich mee kan brengen. De voorkeur gaat dan ook altijd uit naar een natuurlijke geboorte. Soms is een keizersnede echter niet te vermijden, je bekken is misschien te smal voor een natuurlijke geboorte of er is sprake van een stuitligging of voorligging van de placenta. Ook tijdens de bevalling kan er alsnog worden besloten over te gaan tot een keizersnede (secundaire keizersnede) als blijkt dat het kind in gevaar verkeert en snel ter wereld moet komen.

Zoals bij elke operatie vindt bij een geplande keizersnede vooraf onderzoek plaats naar de gezondheidstoestand van de moeder. Men stelt vragen over de gezondheid en vaak wordt een lichamelijk onderzoek gedaan, zoals het luisteren naar hart en longen. Verder wordt er bloedonderzoek uitgevoerd en bespreekt de gynaecoloog of anesthesist met de moeder de keuze tussen een algehele anesthesie (narcose) en een ruggenprik. Soms kun je al van te voren een kijkje nemen op de afdeling waar je komt te liggen en informatie van de verpleegkundige krijgen. Informeer dit eens bij je ziekenhuis.

Op de dag van de operatie moet je nuchter zijn; je mag ten minste vier tot zes uur voor de operatie niets meer eten of drinken.

De verdoving
Bij een keizersnede zijn twee soorten verdovingen mogelijk: narcose en een ruggenprik. Welke van de twee methoden geadviseerd wordt, is onder andere afhankelijk van de reden voor de keizersnede, de mate van spoed, en de gebruikelijke gang van zaken in het ziekenhuis.

Bij narcose slaapt men gedurende de keizersnede. De narcose wordt zo gegeven dat het kind zo weinig mogelijk medicijnen zoals inslaapmiddelen en pijnstillers via de placenta krijgt. De medicijnen voor de narcose worden via een infuus ingespoten. Soms krijgt men van te voren wat zuurstof via een kapje of slangetje voor of in de neus. Terwijl je slaapt wordt er een buisje in de luchtpijp geplaatst voor de beademing. Men voelt geen pijn en men hoeft niet bang te zijn.

De ruggenprik
Bij een ruggenprik spuit de anesthesist verdovende vloeistof tussen de ruggenwervels. Meestal wordt de huid eerst plaatselijk verdoofd. Vaak voelt u dan de ruggenprik zelf nauwelijks meer. Al snel worden uw onderlichaam en benen gevoelloos. Soms bent u kortdurend wat misselijk als gevolg van een bloeddrukdaling. Bij een ruggenprik maakt u de geboorte van uw kind bewust mee, en al tijdens de operatie kunt u uw kind zien, horen en aanraken. U hebt tijdens de operatie geen pijn; wel voelt u soms dat er getrokken wordt of op de buik geduwd. Een enkele keer reikt de verdoving iets hoger dan alleen uw onderlichaam. Het lijkt dan of ademhalen moeilijk gaat. Dit is vervelend, maar het kan geen kwaad.

Mag de partner erbij zijn?
In bijna alle ziekenhuizen kan uw partner bij de keizersnede aanwezig zijn. Het is meestal de gewoonte dat hij/zij pas binnenkomt als alle voorbereidingen voor de operatie zijn getroffen en de operatie begint. Of ook anderen (vriendin, moeder, vroedvrouw) aanwezig mogen zijn, verschilt per ziekenhuis. Soms zijn de regels anders bij een spoedkeizersnede of algehele narcose. U kunt van te voren vragen of het is toegestaan foto’s en/of een video-opname te maken.

En dan gaan ze de baby halen…
Bijna altijd maakt de gynaecoloog een ‘bikinisnede’, een horizontale (dwarse) snede van 10-15 cm vlak boven het schaambeen, ongeveer rond de haargrens. Bij uitzondering wordt soms een snede van de navel naar beneden gemaakt. Na de snede in de huid worden het vet onder de huid en een laag verstevigend bindweefsel boven de buikspieren doorgesneden. De lange buikspieren die van de ribbenboog naar beneden lopen worden opzij geschoven, en vervolgens opent de gynaecoloog de buikholte. De blaas, die voor een deel over de baarmoeder heen ligt, wordt losgemaakt van de baarmoeder en naar beneden geschoven. Daarna haalt de gynaecoloog meestal via een dwarse snede in de baarmoeder uw kind naar buiten.

Als uw kind geboren is, wordt de navelstreng doorgeknipt. Omdat alles steriel moet blijven, mag de partner dit niet zelf doen, zoals bij een ‘normale’ bevalling. Na het doorknippen van de navelstreng krijgt u via het infuus doorgaans een antibioticum en een medicijn om de baarmoeder te laten samentrekken. Als de placenta geboren is, hecht de gynaecoloog de baarmoeder en de verschillende lagen van de buikwand.

Na de keizersnede
Na een keizersnede worden de bloeddruk, de polsslag, het bloedverlies en de hoeveelheid urine regelmatig gecontroleerd. Via het infuus wordt er vocht toegediend. Bij een ruggenprik heb je de eerste uren na de operatie nog geen controle over je benen. Dit is een vreemde gewaarwording, je ziet ze wel maar voelt ze niet. Geleidelijk krijg je het gevoel en de kracht in je benen terug.

De eerste dagen ben je vaak nog slap en wat duizelig bij het opstaan maar dat wordt daarna geleidelijk minder. Na één of twee dagen beginnen de darmen weer te werken. De buik is dan vaak nog opgezet en je kan dan misschien wat pijnlijke krampen hebben. De dag na de operatie begin je, afhankelijk van eventuele misselijkheid en het op gang komen van de darmen, voorzichtig met eten. Kort na de keizersnede heb je pijn aan de wond en soms pijnlijke naweeën. Hiervoor krijg je pijnstillers.

De buikwand is vaak pijnlijk, niet alleen ter hoogte van het litteken maar ook hoger, tot aan de navel. Dit komt omdat onder de huid de snede in de buikwand verticaal loopt, van de navel tot het schaambeen. Bij het hechten van de huid wordt meestal materiaal gebruikt dat uit zichzelf oplost en niet hoeft te worden weggehaald. Andere hechtingen of nietjes worden na een week verwijderd.

Wanneer naar huis?
Het tijdstip waarop je uit het ziekenhuis ontslagen wordt, verschilt per ziekenhuis. Meestal vindt het ontslag plaats tussen de tweede en zevende dag na de keizersnede. De snelheid van je herstel en de gezondheid van je kind spelen natuurlijk een rol. Daarnaast is je situatie thuis van belang. Krijg je nog aanvullende kraamhulp, heb je andere hulp, zijn er andere kinderen?

Hoera thuis!
Thuis zul je geleidelijk verder moeten herstellen. De tijd die nodig is voor het herstel is na een keizersnede vaak langer dan na een bevalling via de vagina. Gelukkig is een groot deel van de kraamvisite al in het ziekenhuis langs geweest en kunnen jullie heerlijk genieten van je nieuwe gezinnetje. Je bent niet alleen moeder maar daarnaast ook genezende van een operatie. Een veel gehoorde klacht na een keizersnede is moeheid. Je kunt daar het beste aan toegeven. Probeer zoveel mogelijk rust te nemen. Aanvaard ook hulp die familie en kennissen je aanbieden. Soms vergoedt de verzekering na ontslag uit het ziekenhuis aanvullende kraamzorg. Een kraamverzorgster kan ook vragen beantwoorden, huishoudelijke taken overnemen en je partner ondersteunen. Gezinshulp is soms zinvol in een druk huishouden met meerdere kleine kinderen. Naarmate je meer hulp hebt als je thuiskomt, is de overgang gemakkelijker en wen je sneller aan je nieuwe levenssituatie.

 

Reageer op artikel:
Wat is een Keizersnede?
Sluiten