8x zo voorkom je dat je schreeuwt tegen je kind
Soms weet je het echt even niet meer. Heb je al zes keer gewaarschuwd, maar stopt je kind niet met klieren. Of moet je voor de tiende keer achter je peuter aanrennen, omdat hij je hand niet wilt vasthouden. Het stoom komt inmiddels uit je horen en voor je het weet sta je te schreeuwen tegen je kind. Hoe voorkom je dat? Met deze 8 tips moet het lukken!
1. Denk na over het effect
Nee, schreeuwen tegen een vervelende buurvrouw of collega doen we niet, maar bij schreeuwen tegen je kind lijkt de drempel veel lager te liggen. Misschien denk je wel dat schreeuwen weinig kwaad kan, omdat je het andere ouders ook ziet doen. En ja, het zou kunnen dat het de eerste keer helpt. Je kind schrikt zich rot van je geschreeuw en gedraagt zich opeens prima. Maar realiseer je wel dat je steeds harder zal moeten gaan schreeuwen om ditzelfde effect weer te bereiken. Op de lange termijn maakt het het dus alleen maar slechter in plaats van beter.
2. Zeg het, maar schreeuw niet
Benoem de regels, en herhaal ze zo vaak als nodig is. Zorg dat je kind de volle aandacht heeft voor jou, door hem of haar even goed vast te houden en te vertellen dat iets niet oké is. Vertel dit op normaal volume, dus zonder te schreeuwen. Want de realiteit is dat wat je ook doet, de kans dat je peuter het ongewenste gedrag in de komende dagen herhaalt 80% is. En er is een kans van 50% dat je peuter dit gedrag de komende uren al weer zal tonen. Op de lange termijn is het herhalen van je boodschap (‘Dat mag niet’), zonder te schreeuwen, het meest effectief en tactisch.
3. Adem in, adem uit
Soms is een afkoelmoment alles wat je nodig hebt. Je hebt je kind al tig keer verteld dat hij of zij het speelgoed moet opruimen, maar wanneer je vijf minuten later terugkomt ligt alles nog over de vloer. Voel je de behoefte om te gaan schreeuwen? Begrijpelijk, maar doe het niet. Draai je om, doe je ogen dicht en adem rustig in en uit. Als je gestrest raakt, zal je kind ook gestrest raken. Daarom is het belangrijk om even tot jezelf te komen en te bedenken wat je gaat zeggen – zonder je stem te verheffen. Zijn er momenten waarop je weet dat je lontje korter is dan gewoonlijk, bijvoorbeeld ’s morgens vroeg? Kijk dan of je op die moeilijke momenten standaard hulptroepen kunt inschakelen. Wie weet wil je partner de ochtendroutine voor zijn of haar rekening nemen?
4. Benoem het gedrag
We hebben allemaal geweldige kinderen, alleen vertonen ze soms vervelend gedrag. Je straft je kind niet wanneer hij of zij van de fiets valt tijdens het oefenen, dus waarom zou het bij het juiste gedrag aanleren ander zijn? Om de een of andere reden denken we vaak dat straffen helpt als het gaat om gedrag. In de praktijk zijn er dingen die veel beter helpen. Denk bijvoorbeeld aan het begeleiden, ondersteunen en aanmoedigen van je kind tijdens het leerproces. Als je kindje tijdens het spelen een ander kind slaat, is het makkelijk om te reageren met geschreeuw. Beter is het om het verkeerde bedrag te benoemen en rustig uit te leggen waarom dit gedrag niet gewenst is. Zo krijgt je kind vanzelf de gedragsregels onder de knie.
5. Gebruik je opvoedstem
Aanwijzingen die de meeste impact op je kind hebben zijn de aanwijzingen die streng, maar toch vriendelijk worden gegeven. Als je een rustige, maar duidelijke stem gebruikt, zal je kind beter luisteren. Sterker nog; hoe rustiger en zachter je spreekt, hoe meer impact je woorden zullen hebben. Je kunt zelfs proberen te fluisteren. Dit zal vaak meer indruk maken dan schreeuwen, en je raakt je stem er ook nog eens niet van kwijt. Bijkomend voordeel is dat het bijna onmogelijk is om boos te klinken wanneer je zachtjes praat. Hierdoor ben je duidelijk, en hoort je kind niet de woede maar de aanwijzing.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
6. Check waar het gedrag vandaan komt
Een van de belangrijkste redenen dat peuters zich misdragen, is dat ze simpelweg niet hebben geleerd dat er andere manieren zijn om hun emoties te tonen. Probeer je kind te ondersteunen in het leren uitspreken van die emoties. Slaat je kind een vriendje, omdat dat vriendje net z’n toren heeft omgegooid? Schreeuw dan niet ‘Hé, niet doen!’. Leg in plaats daarvan uit waarom dit gedrag niet goed is: ‘Ik snap dat je boos bent omdat hij je blokkentoren omgooide. Je mag best boos zijn. Maar dan moet je je vriend vertellen dat je boos bent en hem niet gaan slaan.’ Wanneer je kind leert om zulke emoties te benoemen, zal ongewenst gedrag zoals slaan, knijpen of schreeuwen, vaak vanzelf minder worden.
7. Houd je aan je eigen regels
Zijn er regels in huis waar je kinderen zich aan moeten houden? Zorg er dan voor dat je je zelf ook aan die regels houdt, omdat je kids je anders flink zullen gaan uittesten. Door dat uittesten ontstaat frustratie, frustratie zorgt ervoor dat je boos wordt en daardoor is de kans groot dat je gaat uitvalt richting je kinderen. Dit kun je voorkomen door je eigen waarschuwen altijd na te komen. Stel dat je wilt dat je kind stopt met gamen, maar dat hij in eerste instantie niet luistert. Je kunt hem of haar waarschuwen: ‘Je zet de computer nu uit, anders mag je morgen de hele dag niet gamen.’ Dit betekent dat, wanneer je kind niet luistert, je je eigen regel niet moet vergeten: de volgende dag mag hij niet gamen. Door je aan je eigen waarschuwingen (maar ook beloften) te houden, schep je duidelijkheid, weten je kids waar ze aan toe zijn en neemt de kans op schreeuwpartijen flink af.
8. Stel je voor dat je je kind bent
Vind jij het erg wanneer iemand tegen je schreeuwt? Vast wel! Waarom zou een kind dat dan niet erg vinden? Schreeuwen tegen je kind kan er voor zorgen dat je kind minder zelfvertrouwen krijgt. Beeld je eens in dat er door je werkgever tegen je geschreeuwd wordt. De kans is groot je je in verlegenheid gebracht voelt en dat het je raakt. Vaak zorgt dat geschreeuw er ook nog eens voor dat je je alleen het geschreeuw herinnert, en niet de boodschap. Dit geldt ook voor je kind. Je wilt je kind toch leren wat acceptabel is? Dat lukt niet door te schreeuwen. Je geeft dan zelf het slechte voorbeeld en zorgt ervoor dat je kind zich schaamt of rot voelt.
Praat mee op het forum
