7x waarom slaap zo belangrijk is voor je kind
Is het eindelijk even rustig in huis, omdat je kindje een middagdutje doet? Nee, dat is niet alleen prettig voor jou als vermoeide ouder ? Het is ook heel prettig én belangrijk voor je kindje. Slaap is stiekem namelijk een soort wondermiddel!
Slecht humeur door slaapgebrek
Je hebt het zelf vast ook wel ervaren: je kindje heeft slecht geslapen en opeens lijk je een monstertje in huis te hebben. Hij luistert niet, barst steeds in tranen uit en maakt om het minste of geringste ruzie met z’n broer of zus. Maar slaapgebrek heeft niet alleen effect op het humeur, maar ook op de gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die voldoende slaap krijgen, minder kans hebben op overgewicht en het ontwikkelen van diabetes. Ook leerproblemen en aandachtsstoornissen zouden minder frequent voorkomen. Slaap is net zo belangrijk als voeding en beweging. Tijdens het slapen brengt je lichaam de neurotransmitters op orde. Neurotransmitters zijn deeltjes die ervoor zorgen dat je hersencellen kunnen communiceren. Ook bijzonder: wetenschappers hebben onlangs kunnen laten zien dat slaap ervoor zorgt dat hersencellen grote schoonmaak kunnen houden. Dan ontdoen de cellen zich van gifstoffen die ziektes kunnen veroorzaken.
Slaapgebrek is gevaarlijk!
Misschien wel het meest indrukwekkende onderzoeksresultaat is waaruit blijkt hoe snel kinderen in de gevarenzone terecht komen. De gevolgen van slaaptekort worden al zichtbaar na vier nachten waarin een uur te kort wordt geslapen. Misschien weet je zelf ook wel dat je kind wat meer slaap nodig heeft. Maar het kan nog best lastig zijn om dat voor elkaar te krijgen. De dagen zijn overvol, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. En al dat elektronisch speelgoed (tablets, computers enzovoort) kan het slaapritme van je kind ook nog eens flink in de war gooien. Er zijn echter zo zeven cruciale redenen op te noemen waarom je toch moet proberen om ruimte te houden voor voldoende slaap.
1. Groeien door te slapen
Heb je dat ook wel eens? Dat je je kindje ’s ochtends wakker maakt en het lijkt alsof hij of zij de afgelopen nacht is gegroeid? Dat kan heel goed kloppen! Groeihormoon wordt voornamelijk gemaakt tijdens het slaap. Baby’s bevinden zich de helft van hun slaaptijd in de zogenaamde diepe slaap. Zo heeft het lichaam voldoende tijd om groeihormonen aan te maken. Uit onderzoek blijkt dat kinderen met een groeiachterstand vaak minder diep slapen dan gemiddelde kinderen.
2. Slaap ondersteunt het hart
Kinderen met slaapproblemen hebben tijdens het slapen uitzonderlijk veel breinactiviteit. Deze geprikkeldheid kan de vlucht-of-vecht reactie activeren tot wel honderd keer per nacht. Je kan je voorstellen dat deze kinderen slecht slapen. Vaak hebben ze in de nacht een verhoogde hoeveelheid glucose en cortisol (stresshormonen) in hun bloed. Deze hormonen kunnen diabetes, overgewicht en hartkwalen veroorzaken. Goed slapen beschermt tegen schade aan de bloedvaten door de hoeveelheid stresshormonen juist te verlagen.
3. Slaap beïnvloedt het gewicht
Er is steeds meer bewijs dat te weinig slaap de oorzaak is van overgewicht bij kinderen. Belangrijk is dat je als ouder het verschil ziet tussen een kind dat honger heeft en een kind dat ergens anders om huilt. Ouders denken al snel dat een baby huilt omdat hij honger heeft, terwijl het huilen een heel andere oorzaak kan hebben. Het is dan beter te troosten dan om eten te geven. Uit onderzoek blijkt dat baby’s hierdoor beter slapen, en minder kans lopen op overgewicht. Dat principe werkt twee kanten op. Normaal gesproken is het zo dat, wanneer je genoeg hebt gegeten, je vetcellen het hormoon leptine aanmaken. Dit hormoon geeft aan het lichaam door dat we voldoende hebben gegeten en dus kunnen stoppen. Slaaptekort lijkt de werking van dit hormoon te verminderen, waardoor je door blijft eten. Gebeurt dit voor een langere periode? Dan loopt je kind meer kans op overgewicht. Daar komt bij dat vermoeide kinderen ook anders eten dan uitgeslapen kinderen. Vermoeide kinderen grijpen, net als vermoeide volwassenen, sneller naar vette en koolhydraatrijke voeding. Daarnaast bewegen vermoeide kinderen ook nog minder, waardoor ze minder calorieën verbranden.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
4. In je slaap versla je ziektekiemen
Als we slapen, produceert ons lichaam een soort proteïne: cytokine. Deze stof heeft je lichaam nodig bij het vechten tegen infecties, ziekten en stress. Ook maakt het ons slaperig. Dit is trouwens de reden dat je je zo moe voelt als je griep hebt. Cytokine dwingt ons rust te nemen, zodat je lichaam de ruimte krijgt om te herstellen. Wanneer je te weinig slaapt, neemt ook de hoeveelheid cytokine af. Uit onderzoek blijkt dat volwassenen die minder dan 7 uur per nacht slapen, 3 keer zo veel kans hebben om verkouden te raken wanneer ze met een verkoudheidsvirus in aanraking komen. Ook bij onderzoek onder tieners blijkt dat een tekort aan slaap de kans op ziek worden vergroot.
5. Minder kans op ongelukken
Kinderen zijn onhandiger en impulsiever wanneer ze te weinig slapen. De kans op ongelukken neemt hierdoor toe. In China is hier onderzoek naar gedaan. Schoolgaande kinderen die minder dan negen uur per nacht sliepen, bleken veel meer risico te lopen op ongelukken waarbij medische hulp nodig was. En 91 procenten van de kinderen die in het afgelopen jaar twee of meer ongelukken had gehad, bleek minder dan negen uur per nacht te slapen!
6. Slaap verbetert de aandacht
Kinderen die de eerste drie jaar van hun leven consequent minder dan tien uur per nacht slapen, blijken drie keer zoveel kans te lopen op hyperactiviteit en impulsiviteit op hun zesde. De symptomen van slaapgebrek en de symptomen van ADHD blijken bijna dezelfde te zijn. Vermoeide kinderen kunnen dus impulsief en afgeleid zijn, zonder dat ze ADHD hebben. Het is niet duidelijk of en hoeveel kinderen de diagnose ADHD krijgen, terwijl hun symptomen te wijten zijn aan slaapgebrek. Bij het stellen van de diagnose is het dus belangrijk om slaapgebrek als oorzaak van de klachten uit te sluiten. Zelfs een half uurtje extra slaap per nacht kan hierin al een wereld van verschil maken.
7. Beter leren door te slapen
Een slapend kind lijkt volledig in rust, maar zijn hersenen werken de hele nacht door. Pasgeborenen blijken zelfs te leren in hun slaap! Onderzoekers lieten slapende pasgeborenen bepaalde geluidjes horen, gevolgd door een beetje wind tegen hun oogleden. Binnen 20 minuten leerden die slapende baby al te anticiperen op die luchtstroom. Ook de zenuwtrekjes die baby’s tijdens het slapen laten zien, blijken met dat leren te maken te hebben. Het zenuwstelsel blijkt dan de verbinding tussen hersenen en spieren te testen. Leren tijdens het slapen: makkelijk, maar het laat ook zien dat voldoende slaap echt van levensbelang is!
