6x zo gaat jullie kindje eruitzien!
Zeker weten doe je het nooit, maar je kunt best wat voorspellingen doen die op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd zijn: zo gaat jullie kindje eruitzien!
1. Haarkleur
Zitten er roodharigen bij jullie beiden in de familie? Dan heb je kans dat jullie kleine inderdaad ook zo’n mooie haarkleur krijgt. Een echte roodharige heeft twee kopieën van dit haarkleurgen nodig. In feite heeft slechts 1 of 2 procent van alle mensen deze opvallende haarkleur, met daarbij horende sproeten en lichte ogen. Deze combinatie is onderdeel van dat specifieke genenpakket. Bijzonder is dat het gen generaties lang onzichtbaar meegedragen kan worden, waardoor ook twee blond- of donkerharige ouders verrast kunnen worden! Ondertussen kunnen je kinderen veel verschillende haarkleuren hebben. Bij ieder kind is er weer sprake van een andere genencombinatie. Daarom is die vraag hoe je baby eruit gaat zien ook zo lastig te beantwoorden. Kijk maar eens naar de jongens van Norah: “Onze vierjarige Jaïro heeft in ons gezin een bleke huid en vuurrood haar, zoals ook mijn man dat had op die leeftijd. Maar onze andere zoon, Joël van 2, lijkt juist heel erg op mij. Hij heeft mijn olijfkleurige huid en donkere ogen. Ze vormen samen een bijzondere combinatie!”
2. Kleur van de ogen
Misschien hebben jullie allebei bruine ogen en denken jullie dat jullie kind daarom ook bruine ogen zal hebben. Dit hoeft alleen helemaal niet waar te zijn! Twee bruinogige ouders kunnen namelijk best een baby met blauwe ogen krijgen. Je hebt bij biologie vroeger vast geleerd dat bij ogen bruin de dominante kleur is. De oogkleur wordt alleen door veel verschillende genen bepaald. Het ene gen zegt misschien “We maken de boel flink blauw”, terwijl het andere de boodschap heeft “Laten we er wat bruin bij doen”. Het lijkt een beetje op een hele laag kleuren van verschillende krijtjes. Ondertussen zijn er weer andere genen die controle hebben over de hoeveelheid pigment. Dus kun er opeens meer blauw in verschijnen, of ontstaat er een mooie hazelnootbruine kleur als resultaat. Genen zijn dus niet per se dominant of recessief, maar ze bevatten sterkere of minder sterke effecten. Eerder dachten we dat de dominante genen het eindresultaat bepaalden en dat de recessieve genen geen invloed hadden. Inmiddels weten we dat in sommige gevallen beide genen een rol spelen in het eindresultaat.
3. Fysieke kenmerken
Was jij vroeger ook zo jaloers op dat buurmeisje met van die prachtige kuiltjes in haar wangen, terwijl je die zelf niet had? Maak je geen zorgen: met een beetje geluk heeft jouw baby ze wel! Dan moet je wel een partner vinden met van die leuke kuiltjes, of in ieder geval in een van beide families mensen met kuiltjes hebben. Kuiltjes worden gezien als een dominant kenmerk. Dat betekent dat slechts een van beide partners de juiste genen hoeft te hebben om die kuiltjes mogelijk te maken. Dit geldt overigens niet alleen voor kuiltjes, maar ook voor sproeten, een kuiltje in de kin en inhammen in het haar. Dit zijn dus echte familietrekjes. Natuurlijk kun je niet uitkiezen welk genenpakket je kindje krijgt. Sommige trekjes zitten gewoon in de familie – ook de minder leuke ?
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
4. Lengte
Als jij lang bent en je partner vrij kort, verwacht je vast dat je kind van gemiddelde lengte wordt. Over het algemeen klopt dit inderdaad. De vuistregel is: reken de gemiddelde lengte van de beide partners uit en tel daar voor een jongen 5 centimeter bij op en trek er voor een meisje 5 centimeter bij af. Het zal ook geen verrassing zijn dat twee vrij korte ouders, ook vrij korte kinderen krijgen. Maar regels zijn er om verbroken te worden. Lengte wordt door meerdere genen bepaald, en daarbij spelen ook omgevingsfactoren nog eens een rol. Zo kan een tekort aan voedsel ervoor zorgen dat een kind niet zijn of haar potentiële lengte bereikt. Door al die verschillende invloeden kan het dus ook gebeuren dat jullie, ouders met gemiddelde lengte, opeens een kind krijgen die lang genoeg is om professioneel basketballer te worden.
5. Gewicht
Stel; zowel jij als je partner hebben al jullie hele leven ruzie met de weegschaal. Steeds zijn jullie wat zwaarder dan wenselijk. Betekent dit dat jullie kinderen ook gedoemd zijn om hun hele leven in de clinch te liggen met hun gewicht? In de praktijk blijken sommige families inderdaad meer kans te hebben op extra kilo’s. Er is al veel onderzoek gedaan naar zware ouders met zware kinderen en we weten inmiddels dat in ieder geval een bepaald gen extra gewicht veroorzaakt. Het lijkt erop dat een kind dat dit gen van beide ouders erft, gemiddeld een paar kilo zwaarder is dan gemiddeld. Dan hebben we het in dit dus niet over extreem overgewicht, maar over een paar kilo’s extra. Maar dit is toevallig de enige genetische factor waarvan we bijna zeker weten dat hij bestaat. Het kan zijn dat er nog andere genen die invloed hebben nog niet ontdekt zijn. Toch wil dat niet zeggen dat je gezin gedoemd is om dik te worden. Bij obesitas spelen namelijk niet alleen de genen, maar ook de omgeving een rol. Het is dus belangrijk om wat betreft levensstijl de juiste keuzes te maken. Sport regelmatig en zorg voor gezonde voeding, zeker wanneer je zwanger bent.
6. Bijzondere talenten
Het valt me weleens op dat slimme mensen ook slimme kinderen lijken te hebben en dat sportieve types ook sportieve kinderen krijgen. Maar is die veronderstelling inderdaad juist? Uit onderzoek blijkt dat slimme kinderen inderdaad vaak uit slimme families komen. Dat komt niet alleen doordat de ouders een hoog IQ meegeven, maar ook omdat deze ouders vaak erg positief zijn over leren. Lezen en praten helpt kinderen om een positieve houding te krijgen als het gaat om boeken en leren. Dat zijn zaken die iedere ouder zijn of haar kind kan meegeven, ongeacht geld of eigen vooropleiding! Ook voor bijvoorbeeld muzikaliteit geldt dat het in de genen zit. Onderzoekers waarschuwen wel dat het belangrijk is om al voor het zevende jaar aan de slag te gaan met zo’n talent. Op dat moment kunnen de noodzakelijke verbindingen in de hersenen makkelijker en sneller aangelegd worden.
